80. rocznica Marszu Śmierci w Bojkowie – wspólne upamiętnienie tragicznych wydarzeń

W dniach 19–21 stycznia 1945 roku przez dzisiejszy gliwicki Bojków, wówczas niemiecką wioskę Schönwald, przeszły tysiące więźniów nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau i jego podobozów. Zmuszani do wycieńczającego marszu w mrozie, wielu z nich nie dotarło do celu. Aby uczcić pamięć tych, którzy stracili życie podczas tzw. Marszu Śmierci, 19 stycznia 2025 roku odbędą się obchody 80. rocznicy tego tragicznego wydarzenia.

Historyczne tło Marszu Śmierci

Marsze Śmierci były wynikiem decyzji niemieckich władz o ewakuacji obozów koncentracyjnych w obliczu nadciągającego frontu wschodniego. W samym Bojkowie, na liczącym około 5 km odcinku, w dniach 19–21 stycznia 1945 roku życie mogło stracić ponad 30 osób. Byli to przedstawiciele niemal wszystkich narodów Europy, m.in. Żydzi, Polacy, Romowie, Rosjanie, Francuzi czy Czesi.

W 2022 roku odkryto nieznany wcześniej fragment trasy Marszu Śmierci w Bojkowie dzięki badaniom Cornelii Stieler, przewodniczącej Stowarzyszenia Schönwald Erben, oraz Krzysztofa Kruszyńskiego, nauczyciela i członka Rady Dzielnicy Bojków. Dziś trasa ta została włączona do oficjalnego Szlaku Ewakuacji Więźniów KL Auschwitz-Birkenau.

Program obchodów

Uroczystości w Bojkowie rozpoczną się o godzinie 11:00 mszą świętą w intencji ofiar Marszu Śmierci w kościele pw. Narodzenia N.M.P. pod przewodnictwem biskupa gliwickiego Sławomira Odera.

O 12:30 na cmentarzu parafialnym odbędzie się odsłonięcie monumentu upamiętniającego ofiary Marszu Śmierci, połączone z oficjalnymi wystąpieniami oraz międzyreligijną modlitwą.

Kolejnym punktem będzie międzynarodowy koncert „Imiennym/ bezimiennym”, który odbędzie się o 15:00 w Centrum Kultury Victoria – Scenie Bojków. Wydarzenie ma charakter biletowany, a bezpłatne wejściówki można odebrać w kilku punktach w Gliwicach (szczegóły poniżej).

O 17:30 odbędzie się Marsz Pamięci trasą Marszu Śmierci. Uczestnicy w ciszy przemierzą około 5-kilometrową drogę, na której wiele lat temu tysiące więźniów walczyło o życie. Trasa rozpoczyna się na skrzyżowaniu ulic Granicznej (Przyszowice) i Rolników (Bojków) i kończy przy ul. Knurowskiej.

Informacje praktyczne

• Wejściówki na koncert: dostępne do 14 stycznia w Szkole Podstawowej nr 8 (ul. Spacerowa 6), w portierni Centrum Kultury Victoria (ul. Barlickiego 3, godz. 9:00–20:00), telefonicznie pod nr 32/232-93-24 (pon.–pt., godz. 7:00–14:30) lub mailowo: sekretariat@sp8.gliwice.eu. Liczba miejsc ograniczona.
• Transport: Po koncercie uczestnicy mogą skorzystać z autokarów dowożących na początek Marszu Pamięci i z powrotem.
• Parkingi: Ze względu na ograniczoną liczbę miejsc w okolicy szkoły i boiska przy ul. Spacerowej organizatorzy proszą o korzystanie z komunikacji miejskiej lub parkowanie w bardziej odległych miejscach.
• Utrudnienia w ruchu: Kierowcy powinni się spodziewać utrudnień na trasie marszu w godzinach 17:30–19:00.

Wspólna pamięć o ofiarach

Obchody organizowane przez Szkołę Podstawową nr 8 w Gliwicach, przy współpracy z polskimi i zagranicznymi instytucjami, zostały objęte patronatem Prezydent Gliwic Katarzyny Kuczyńskiej-Budki.

Zapraszamy do wzięcia udziału w wydarzeniu i oddania hołdu ofiarom Marszu Śmierci. Razem możemy przypominać o tych tragicznych wydarzeniach, ucząc kolejne pokolenia o wartościach humanizmu i pokoju.